Bij Steve Jobs is de realiteit mooier dan de legende

Iedereen kent het verhaal van Steve Jobs. Hoe hij als jonge ondernemer vanuit een garage begon en de wereld op zijn kop zette. Er zijn boeken over geschreven en films over gemaakt. Wie alleen deze bronnen tot zich neemt, zou echter kunnen vergeten dat de realiteit nog zoveel overtuigender is. Op YouTube zijn tientallen registraties te vinden van publieke optredens van Jobs. De moeite van het kijken waard.

Ik ben al tijden een Jobs junkie. Alles van hem wat er op het internet staat wil ik zien. Zijn vroege speeches, zijn avonturen bij Next en zijn legendarische keynotes voor Apple. Telkens als ik iets nieuws ontdek, zuig ik alle informatie op. Beter dan bij welk boek of welke film dan ook, kun je zo een inkijk krijgen in de keuzes die Steve Jobs maakte. Hoe opmerkelijk zijn levensloop was. Als je het nu bekijkt, wetend hoe de plannen zijn uitgepakt, kun je niet anders dan gefascineerd raken.

Zijn terugkeer bij Apple is een verhaal zo bizar dat je het niet zou kunnen verzinnen. Alles komt samen in een video van de MacWorld Expo 1997. Gil Amilio, CEO van Apple, start met een stuntelend verhaal over de toekomst van het Apple ecosysteem. Het lijkt wel slapstick, hij is een karikatuur van zichzelf. Daarna volgt het contrast met de energie en vastberadenheid van Steve Jobs. Zijn toekomstvisie was toen nog lang niet bewezen, maar hij lijkt al te weten hoe het gaat aflopen. Nu het geschiedenis is, weten we dat hij gelijk had. Maar hier stopt het niet.

Wie het filmpje tot het einde kijkt, ziet dat Gil Amelio, in een ultieme poging om wat glans te behouden, een nieuw product wil opdragen aan de oprichters. Deze demo heeft een tegenovergesteld effect. Na een bombastische introductie zien we een vreemd soort lelijk kastje. Het blijkt een prototype televisie te zijn. Het publiek klapt nauwelijks. Jobs staat er stilletjes bij, zich ongetwijfeld schamend voor het schouwspel. Met veel pijn en moeite wordt het kastje aangeprezen.

De Expo erna werd het nog bonter. Jobs’ gaf een ijzersterke presentatie over de verandering binnen het bedrijf, met een historisch moment van drama toen Bill Gates verscheen op het grote scherm.

Eén van mijn andere favoriete video’s is een vraag- en antwoord sessie op de World Wide Developers Conference van 1997. Hierin verdedigt Jobs de nieuwe strategie van focus die Apple weer succesvol moet maken tegenover een soms vijandige menigte. Veel ontwikkelaars zijn boos omdat er projecten die jaren liepen geschrapt zijn. Jobs verdedigt zijn keuzes met verve. De oneliners vliegen je om de oren: “Focus is about saying no” bijvoorbeeld. “Only be different, when it is required to be better” een andere.

Na het zien van deze video’s wordt het pas echt duidelijk hoe slecht Apple ervoor stond toen Jobs terugkwam bij het bedrijf. En hoe knap het is dat er uiteindelijk een ommekeer kwam, die er toe leidde dat Apple het meest waardevolle bedrijf ter wereld werd.

Hoewel zijn opvolgers hun best doen is het toch een gemis dat Jobs zo vroeg overleden is. Mijn hoop is nu gevestigd op Elon Musk. Hoewel zijn presentaties niet zo gelikt zijn, compenseert hij dat ruimschoots met zijn daden.